به نقل از «شبستان»

«سحری خوانی» آئینی که نباید دستخوش فراموشی شود

تاریخ انتشار: ۱۵ فروردین ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۷۴۵۱۹۶۰

«سحری خوانی» جزئی جدا نشدنی از ماه رمضان و روزه داری است؛ آئینی که فراگیری رسانه های جمعی آن را کمرنگ کرده اما در مناطقی از ایران هنوز اجرا می شود و ضرورت دارد که به عنوان میراث معنوی حفاظت شود.

به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری شبستان، «سحری خوانی» از گذشته های دور و زمانی که هنوز تکنولوژی به خانه های مردم راه پیدا نکرده بود در میان مردمان ایران در مناطق مختلف مرسوم بود ولی امروز با گسترش شیوه های ارتباطی نوین کمرنگ شده است اما هنوز در برخی از مناطق ایران مثل مازندران، لرستان، کرمان، خراسان، بوشهر و سیستان و بلوچستان به شکل محدود انجام می شود، در گزارشی به بررسی این مقوله پرداخته‌ایم که سحری خوانی چگونه آئینی است و چرا امروز ضروررت دارد آن را گسترش دهیم و توجه نسل جوان را به آن بیشتر کنیم.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

 

 

در آئین «سحری خوانی» پیش از سحر فرد یا افرادی موثق در کوچه خیابان و محله راه می افتادند یا با حضور در گلدسته مساجد با دعا خوانی و گفتن ذکر مردم را برای سحر و انجام اعمال آن بیدار می کردند در واقع این شیوه در برخی از مناطق ایران که اعتقادات مذهبی  قوی تر بود شایع تر بود چون آنها بیدار کردن مردم در سحر را یک ثواب می دانستند.

 

 

ریشه آئین سحری خوانی در ماه مبارک  رمضان به به دوران پیش از اسلام برمی گردد، «هوشنگ جاوید»، پژوهشگر آئیینی درباره فرهنگ سحری خوانی می گوید: ریشه آئین سحر خوانی به دوران پیش از اسلام برمی گردد، این شیوه مختص دربار ایران بود. پادشاه اولین کسی بود که بیدار می شد و برای اینکه خدمت کاران را بیدار کند و در عین حال شخصیت خود را حفظ کند آواز می خواند  پس از اسلام این رسم درباری به خاطر ماه رمضان به صورت مردمی در می آید و برای بیدار کردن مردم در سحرهای ماه رمضان«سحوری خوانی» شکل می گیرد.

 

 

به مرور زمان و با رشد ادبیات  فارسی سحری خوانی هم  جنبه ادبی به خود می گیرد و شعرای بزرگ فارسی هم اشعاری برای سحری خوانی سروده اند، هوشنگ جاوید این  اشعار را سحوری خوانی می داند و می گوید: به اشعاری که برای سحر خوانده می شوند «سحوری سرایی» گفته می شود  و بیشتر شاعران بزرگ ایرانی مثل نظامی، مولوی، خاقانی و حافظ شعر سحری سروده اند که هنوز این اشعار خوانده می شوند.

 

 همچنین  در آئین سحر خوانی سحری خوانان با زمزمه های از اشعار باباطاهر و مناجات خواجه عبدالله انصاری روزه داران را برای سحر بیدار می کردند. یکی از نکات جالب توجه در سحر خوانی خوش صدا بودن سحر خوانان است چون باید اذکار و اشعار را به شکل آوازی بخواند و می شود گفت آواز بخش جدا نشدنی سحری خوانی است که این آواز در دستگاه های موسیقی به فراخور هر منطقه در ایران اجرا می شده است.

 

اشعار و اذکاری که در سحری خوانی خوانده می شود:

یارب مرا به چنگ بلا مبتلا مكن دست مرا ز دامن لطفت جدا مكن
یارب دل مرده مرا احیا كن بر روی گدایی نیمه شب در وا كن
سوگند به قطره قطره خون علی پرونده اعمال مرا، امضا كن
الهی العفو ، الهی العفو
خدایا تو بخشنده هر گناهی به جز تو نباشد پناهی
به این بنده ناتوان مدد كن كه ابلیس دارد سپاهی
الهی العفو ، الهی العفو

*****

به خوان كرَم آشیانم بده سگ رو سیاهم، پناهم بده
ز بیگانگانم حسابم مكن اگر بد بودم من، جوابم مكن

*****

یارب به محمد و علی و زهرا یارب به حسین و حسن و آل عبا
هست خلق یا علی اعلا از لطف برآر حاجتم در دو سرا

******
یا رب به حق مصطفا آن شافع روز جزا
حق علی شاه نجف آن صدر ایوان نجف
عمرم به عصیان شد تلف استغفرالله العظیم
 

 

 

ماه رمضان یادآوری بسیار خوبی است که دریابیم و نگذاریم سنت های دیرینه مان مثل «سحری خوانی» و دیگر آئین های های این ماه فراموش شوند، از آنجا که گسترش رسانه های ارتباطی و فراگیری آنها سبک زندگی و عادات مردم را دستخوش تغییرات فراوان کرده است و نسل نوجوان و جوان هم با این آئیین ها آشنایی چندانی ندارد ضرورت دارد تا متولیان امر با پرداختن بیشتر به آئین های  آئین های ملی و مذهبی که ریشه در فرهنگ ایرانی دارند مانع کمرنگ شدن و فراموشی آنها شود و از طرفی با اشاعه آنها نسل جوان را با میراث معنوی ناملموس آشنا کنند چرا که هویت ملی ما با این آئیین ها در هم تنیده و فرهنگ ایرانی با همین آئیین ها معنا پیدا می کند.

 

 

 

 

پایان پیام/32

منبع: شبستان

کلیدواژه: سحری خوانی الهی العفو ماه رمضان برای سحر

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت shabestan.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «شبستان» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۴۵۱۹۶۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

رد پای لابی صهیونیستی در هیاهوی دوباره خارج نشینان | توماج، اسم رمز فراموشی فاجعه غزه

به گزارش جام جم آنلاین، گروه‌های اپوزیسیون خارج نشین همواره وقتی دولت های غربی با بحران داخلی مواجه می‌شوند، فرصت را مغتنم دانسته و با جذب پول از سرویسهای امنیتی کشورهای مقیم، شوی موازی به راه می‌اندازند تا افکارعمومی را دچار خطای شناختی در فهم مساله اصلی کنند.

در حال حاضر که جهان با موج گسترده راهپیمایی علیه صهیونیست ها مواجه است و دانشگاه‌های جهان علیه اسرائیل تحصن‌های بزرگ به راه انداخته‌اند، دُم خروس وابستگی اپوزیسیون ضد ایرانی به اسرائیل بیرون زده و آن هوس کرده‌اند  به بهانه حکم یکی از چهره‌های موثر در اغتشاشات سال ۱۴۰۱، تجمعات موازی به راه انداخته و حواس افکار عمومی را از جنایات در غزه پرت کنند!

دولت های غربی سالهاست از وطن‌فروشانی که به هر بهانه‌ای، فشار بر کشور خود را فریاد می‌زنند، برای تغییر فضای داخلی خود بهره برده و سعی می‌کنند به کمک آنها، مسائل اصلی و تجمعات واقعی اعتراضی را به حاشیه ببرند.

سازمان منافقین از قدیمی‌ترین گروه‌هایی است که بنابر بودجه و سفارش لابی صهیونیستی با برکزاری تجمعات پولی، فضای خیابانها در غرب را مدیریت می‌کند.

هرچند به گفته صاحبنظران، این‌بار ایرانیان خارج کشور با هشیاری، همراه لیدرهای صهیونیستی نخواهند شد، اما نفس تلاش دوباره آنها برای ایجاد فشار رسانه‌ای بر ایران و فراموش شدن چهره ضدحقوق بشری اسرائیل، باعث رسوایی‌شان شده است.

دادخواهی نمایشی برای توماج صالحی درحالیست که به نظر می‌رسد حکم این چهره همراه با اغتشاشات دو سال قبل احتمالا تغییر خواهد کرد و تجمعات کنونی تنها بهانه‌ای برای به حاشیه بردن وضعیت فاجعه‌بار غزه است.